Talenty, które przeszkadzają. Talenty niedojrzałe i cechy deficytowe

Talenty niedojrzałe a cechy deficytowe

Narzędzie diagnostyczne CliftonStrengths® pomaga rozpoznać unikalną dla osoby kolejność oraz połączenie 34 cech. Większość osób, które spotykam głównie koncentruje się na pierwszych pięciu cechach. Tymczasem na wyniku liczy się i głowa, i ogon listy. Pierwszą 10-tkę tworzą twoje talenty, zaś ostanie pozycje zajmują tzw. cechy deficytowe. Talenty oznaczają powtarzalne i dominujące wzorce odczuć, myśli i zachowań. Cechy deficytowe (antytalenty) wskazują na to co jest dla ciebie nienaturalne.

Podczas sesji talentowych zauważam, że ludzie często demonizują brak u siebie pewnych „pożądanych” przez nich cech. To forma stereotypu. Programiści „załamują ręce”, gdy w profilu talentowym nie ma Analityka (Analitical); menadżerowie szukają u siebie talentów Stratega (Strategic) czy Wizjonera (Futuristic). Jednak prawie wszyscy lamentują, gdy na wyniku badania na odległych pozycjach ląduje talent, który Gallup nazywa Intelektem (Intellection). Bywa to i zabawne, i straszne. Kiedy stosuję właściwą dla metody nomenklaturę, mówię: „Intelekt jest u ciebie cechą niewystępującą” lub jeszcze gorzej – „Intelekt jest cechą deficytową”. To brzmi fatalnie! Nie oznacza jednak, że ten ktoś nie ma mózgu! Może korzystać z innego talentu lub układu talentów, który odpowiada charakterystycznemu dla niego stylowi myślenia.

Jesteśmy tak mocno nauczeni skupiać się na słabościach, że często w rozmowie o swoich talentach, patrzymy najpierw na „ogon listy”. Tymczasem, jeśli chcesz rozpoznać swoje ograniczenia warto zacząć…od talentów. Tak jest – od talentów! Gallup nazywa to dojrzałością talentów. Dlaczego tak? Bo w wersji niedojrzałej – talenty przeszkadzają, bywa, że nawet bardziej niż antytalenty. Cechy deficytowe bowiem są dla ciebie zachowaniem nienaturalnym, więc raczej nie robisz lub unikasz tego. Talent – przeciwnie. To dominujący i powtarzalny wzorzec – więc gdy jest niedojrzały, może szkodzić i tobie, i współpracownikom.

Talenty niedojrzałe	Cechy deficytowe (antytalenty)
może znajdować się w pierwszej 10 wyniku talentów (top 10)	znajduje się na końcu wyniku talentów (last 5)
naturalne dla nas	nienaturalne dla nas
aktywności, które robimy – zachowania powtarzalne	aktywności, których unikamy – zachowania sporadyczne
ograniczają potencjał – przeszkadzają (nie przynoszą wartości ani nam, ani otoczeniu)	są słabościami – frustrują (jeśli przynoszą wartość, to okupioną trudem i zmaganiem)
wymagają inwestycji (praca nad rozwojem)	wymagają zarządzenia (praca nad neutralizacją wpływu)

Talenty, które przeszkadzają w zarządzaniu

Kiedy jesteś menadżerem, a twoje talenty są niedojrzałe, to bywasz utrapieniem dla zespołu. Zacznij zarządzać najpierw swoimi talentami, tak by ich potencjalne ograniczenia, nie miały negatywnego wpływu na samoorganizację i współpracę (czytaj: Zacznij zwinność od siebie. Dojrzałość talentów Gallupa). Oto jak talenty mogą przeszkadzać w zarządzaniu:

Talent Gallupa	Niedojrzała wersja	Jako lider	Wpływ na zespół
Aktywator Activator	Działam bez namysłu.	Jako lider Najpierw działam, potem myślę – inicjuję zbyt szybko, bo analizy mnie męczą. W zarządzaniu deleguję bez głębszej refleksji: komu, dlaczego i jak zlecić. Rozpoczęcie zadania ważniejsze niż czyjeś zaangażowanie.	🔸generowanie ryzyka niepowodzeń z uwagi na zbyt pochopne 🔸działanie praca „na skróty”
Analityk Analitycal	Grzęznę w szczegółach, ciągle kwestionuję otrzymane dane lub odpowiedzi.	Jako lider Nigdy nie jestem w pełni zadowolony, podważam i weryfikuje rezultaty pracy swoich współpracowników. W zarządzaniu nadmiernie ograniczam lub przedłużam proces decyzyjny.	🔸nadmierna kontrola 🔸brak zaufania 🔸ograniczona autonomia decyzyjna
Bezstronność Consitency	Realizuję zasady bez wyjątku, niezależnie od sytuacji.	Jako lider Zasady są dla mnie ważniejsze niż pragmatyzm czy relacje. Każdym zarządzam tak samo.	🔸nieelastyczność we współpracy 🔸niedocenianie wyjątkowości ludzi
Bliskość Relator	Utrzymuję relacje i pracuję tylko z tymi, których znam i lubię.	Jako lider Ufam tylko moim ziomkom. W zarządzaniu tworzę zaufane grupy trzymające władzę.	🔸braku zaufania i otwartości na pogłębianie relacji z innymi 🔸brak integracji w zespole
CZAR Woo	W relacjach liczy się dla mnie ilość, nie jakość.	Jako lider Moje relacje są powierzchowne i nie szukam sposobów, by je pogłębić.	🔸braku zaufania do lidera 🔸brak integracji w zespole
Dowodzenie Command	Idę na przód bez namysłu i uparcie trzymam się swojego punktu widzenia.	Jako lider Onieśmielam innych swoją pewnością i poczuciem sprawczości. W zarządzaniu narzucam swoje decyzje.	🔸strach lub niechęć do otwartego dzielenia się opiniami w zespole 🔸brak autonomii decyzyjnej w zespole
Dyscyplina Discipline	Uparcie trzymam się swoich planów i rutyn bez względu na okoliczności.	Jako lider Hamuję lub ograniczam zmiany, które blokują rutyny lub plany. W zarządzaniu sztywno trzymam się ram i procedur.	🔸nieelastyczność we współpracy
Elastyczność Adaptability	Dryfuję tam, gdzie niesie mnie życie.	Jako lider Często zmieniam priorytety i nie trzymam się planów. W zarządzaniu koncentruję się tylko na pracy bieżącej, unikam pracy nad strategią.	🔸brak wizji lub jasnego długofalowego celu w zespole
Empatia Empathy	Przejmuję bagaż emocji innych na siebie.	Jako lider Emocje rządzą mną w relacjach i ograniczają w podejmowaniu trudnych decyzji. W zarządzaniu ludzie i ich dobre samopoczucie, ważniejsze są niż zadania.	🔸nierozwiązane konflikty lub trudne emocjonalnie kwestie
Indywidualizacja Individualization	Chcę usatysfakcjonować każdego.	Jako lider W ocenie negatywnych zachowań współpracowników oraz rezultatów ich pracy szukam zawsze usprawiedliwień. W zarządzaniu pracuję z jednostkami i nie widzę zespołu jako grupy.	🔸brak integracji w zespole jako całości
Integrator Integrator	Chcę integrować wszystkich i dlatego obniżam swoje wymagania.	Jako lider W każdym widzę wartość i integruję z grupą „na siłę”. W zarządzaniu uciekam od trudnych decyzji.	🔸nierozwiązane konflikty lub trudne emocjonalnie kwestie
Intelekt Intellection	Uciekam w samotność by rozmawiać z „samym sobą”, stronię od ludzi.	Jako lider Pracuję sam i unikam pracy zespołowej. W zarządzaniu przedkładam pracę solo ponad angażowanie innych w podejmowanie decyzji.	🔸brak umiejętności współpracy 🔸brak integracji w zespole
Komunikatywność Communication	Ludzie mnie słyszą, ale nie słuchają.	Jako lider Dużo mówię mało słucham. W zarządzaniu najważniejszy jest mój głos.	🔸brak wysłuchania czy zrozumienia wśród współpracowników 🔸brak otwartej komunikacji 🔸obniżenie produktywności – dużo gadania, mało działania.
Kontekst Context	Syndrom: „bo myśmy zawsze tak to robili”	Jako lider Tkwię w przeszłości i trzymam się tego co już znam. W zarządzaniu koncentruję się na starych rozwiązaniach, unikam niesprawdzonych rozwiązań.	🔸brak otwartości na zmianę i nowości
Maksymalista Maximizer	Nic nie jest wystarczająco dla mnie idealne.	Jako lider Irytuję się, gdy pracuję ze słabszymi. W zarządzaniu jestem wybredny wobec rezultatów prac.	🔸braku zaufania 🔸nierównomierny rozwój kompetencyjny pracowników – stawianie tylko na dobrych
Naprawianie Restorative	Skupiam się wyłącznie na słabościach, lukach, niedociągnięciach i brakach.	Jako lider Jestem krytyczny. W zarządzaniu nawet w dobrze wykonanej robocie skupiam się na niedociągnięciach.	🔸brak doceniania i pochwał
Odkrywczość Ideation	Ciągle szukam czegoś nowego lub intrygującego.	Jako lider Jestem niecierpliwy i nieprzewidywalny. W zarządzaniu nudzę się rutyną i generuję niepotrzebną pracę.	🔸brak konsekwencji 🔸zmienność priorytetów i zadań
Odpowiedzialność Responsibility	Biorę na siebie za dużo pracy, a potem czuję zewnętrzną presję, by dostarczyć to, do czego się zobowiązałem.	Jako lider Jestem mikromenadżerem. W zarządzaniu ściśle kontroluję oddelegowaną pracę.	🔸brak zaufania 🔸ścisła kontrola 🔸przeładowanie zadaniami
Optymista Positivity	Chowam się za różowymi okularami.	Jako lider Uciekam przed trudnymi relacjami i emocjami. W zarządzaniu unikam tych co widzą negatywy – wchodzę pochopnie w ryzykowne zadania.	🔸nierozwiązane konflikty 🔸generowanie ryzyka niepowodzeń
Organizator Arranger	Nudzę się rutyną i generuję niepotrzebną zmienność tego co jest ważne.	Jako lider Jestem mistrzem chaosu.     W zarządzaniu działam niekonsekwentnie, generuję zbyt dużą dynamikę priorytetów.	🔸nadmierna zmienność zadań i oczekiwań 🔸brak poczucia tego co jest ważne
Osiąganie Achiever	Biorę na siebie zbyt dużo zadań. Jestem zajęty, ale nieproduktywny.	Jako lider Cisnę, by robić więcej (zamiast mądrzej). W zarządzaniu zadania są ważniejsze niż ludzie.	🔸nadmierne oczekiwania 🔸brak balansu praca – odpoczynek
Poważanie Significant	Szukam głasków – muszę być widoczny i słyszany.	Jako lider Skupiam uwagę na sobie. We współpracy otaczam się pochlebcami.	🔸brak otwartej komunikacji i szczerości
Pryncypialność Belief	Nie toleruję tych, którzy mają odmienne od moich wartości lub zasady.	Jako lider Liczę się z opinią tylko tych, którzy są podobni do mnie. W zarządzaniu zasady są ważniejsze niż ludzie.	🔸brak otwartej komunikacji i zrozumienia 🔸brak integracji
Rozwaga Deliberative	Nadmierna ostrożność powstrzymuje mnie przed działaniem.	Jako lider Hamuję zmiany w obawie przed porażką. W zarządzaniu nadmiernie wydłużam proces decyzyjny, bo muszę mieć pewność, że będzie bezpiecznie.	🔸brak otwartości na innowacje
Rozwijanie innych Developer	Jeśli wystarczająco się postaram, mogę rozwinąć każdego bez względu na czyjeś zdolności.	Jako lider Pomagam na siłę skazanym na porażkę. W zarządzaniu inwestuję zbyt dużo czasu w niezaangażowanych współpracowników.	🔸obniżanie produktywności i efektywności całego zespołu
Rywalizacja Competition	Nie umiem przegrywać.	Jako lider Jestem ego-menadżerem. W zarządzaniu stawiam tylko na siebie – inni to moja konkurencja.	🔸brak gry zespołowej 🔸brak integracji konflikty
Strateg Strategic	Zbyt szybko sortuję różne opcje i nie liczę się z opiniami innych.	Jako lider Innym współpracownikom trudno nadążyć za moim tokiem myślenia, w tym przyczyn krytycznego oglądu. W zarządzaniu nie dostarczam wystarczających wyjaśnień moich decyzji.	🔸brak otwartej komunikacji 🔸brak zrozumienia wyborów decyzyjnych 🔸brak zaufania
Uczenie się Learner	Szybko nudzę się tym czego się uczę.	Jako lider Wchodzę ciągle w nowości, bo to, co już znam mnie nudzi. W zarządzaniu uczenie nowych rzeczy ważniejsze jest niż produktywność	🔸obniżanie produktywności
Ukierunkowanie Focus	Widzę tylko cel.	Jako lider Praca nad relacjami w zespole to nie zadania, lecz rozpraszacz. W zarządzaniu cele są ważniejsze niż ludzie.	🔸nadmierna presja na zadania 🔸brak balansu zadania – ludzie
Wiara w siebie Self-Assurance	Wiem i już!	Jako lider Moje opinie są zawsze słuszne i nie liczę się głosem innych. W zarządzaniu zabieram innym autonomię decyzyjną.	🔸brak otwartej komunikacji 🔸brak empowermentu
Wizjoner Futuristic	Żyję w świecie moich wizji i marzeń.	Jako lider Działam w oderwaniu od realiów. W zarządzaniu unikam przyziemnych problemów, bieżących i operacyjnych zadań.	🔸brak balansu strategia – praca operacyjna
Współzależność Connectedness	Uciekam w nadmierny idealizm i determinizm – każde zdarzenie objaśniam: „tak miało być”.	Jako lider Nie doceniam w pełni realiów negatywnych wydarzeń. W zarządzaniu przyjmuję pasywną postawę wobec zmian.	🔸bierność wobec zmian 🔸możliwe utracone szanse
Zbieranie Input	Zbieram wszystko, bez względu na użyteczność.	Jako lider Gromadzę i przetwarzam nadmiar danych. Wprowadzam chaos informacyjny. W zarządzaniu grilluję innych zadając zbyt wiele pytań.	🔸brak jasności i transparentności tego co jest ważne
Zgodność Harmony	Zgadzam się ze wszystkimi.	Jako lider Unikam konfliktów i nie mam swojego zdania. W zarządzaniu unikam jednoznacznych decyzji lub jasnego wyrażania własnych opinii.	🔸brak (jasnych) decyzji 🔸brak konsekwencji w decyzjach 🔸nierozwiązane konflikty

---

---

Więcej inspiracji znajdziesz w mojej książce Manager 3.0 – sztuka zarządzania bez rządzenia.

---

obrazek z wykorzystaniem stickman by @zdeneksasek na podstawie licencji canva.com