Menadżer 3.0 odejmuje. Zarządzaj przez nie-działanie

„Z nicnierobienia powstają najlepsze cosie”

Menadżerowie za te słowa powinni uznać Kubusia Puchatka za mentora. Sprawdziłam na zespole całą stertę takich puchatkowych mądrości. Okazuje się, że są bardzo praktycznymi wskazówkami w zarządzaniu. Czy to pochwała lenistwa? Przeciwnie – świadomego wysiłku, w którym szefowie zarządzają przez nie-działanie.

Z nie robienia nic powstają najlepsze „cosie”

Kubuś Puchatek

Pewnego razu po dłuższej nieobecności usłyszałam od zespołu: „Wróciłaś? A nie było cię?”. Najpierw zaskoczyli mnie tym! A po refleksji uznałam, że to nagroda za ciężką pracę. Dowód uznania za regularne usuwanie tego, co zbędne. Tak – to jedna z tych fajnych rzeczy, które menadżer powinien usłyszeć.

Nie chodzi o to, byś zniknął z życia zespołu. Zajmij się raczej zarządzaniem środowiskiem pracy zamiast sterowaniem ludźmi. Moje podejście polegało na tym, że w miejsce kontroli wszystkiego i wszystkich, wybierałam tylko to, nad czym trzeba trzymać pieczę. To ograniczało ubytki w wydajności zespołu. Osiągałam duże zyski, dzięki unikaniu małych strat. Zamiast „dodawać” – spekulując, co jeszcze  może lepiej działać w zespole, „odejmowałam” – skupiając się na tym, co wiedziałam, że na pewno nie działa. Służyły mi w tym trzy główne taktyki:

  • usuwać potencjalne eskalacje, które mogą wpływać na współpracę w zespole (i poza nim);
  • usuwać niedociągnięcia procesów, które ograniczają lub blokują zwinność zespołu;
  • usuwać luki kompetencyjne ludzi na drodze do celu, korzystając z mocy talentów Gallupa.

Zapewne zyskałabym dużo mniej, stosując podejście, w którym pomnażałabym siebie w życiu zespołu. Mikrozarządzanie być może zapewniłoby mi ułudną kontrolę nad tym, że zadania się dzieją, ale zdjęłoby z ludzi odpowiedzialność, co potencjalnie przyniosłoby dużo większe straty zarządcze w długim okresie. Za dużo Basi nie jest dobrze.

Bądź niezauważalny. Zarządzaj środowiskiem i daj ludziom działać. Im mniej menadżera, tym więcej samoorganizacji zespołu. To zgodne z zasadą – o jakże bliską idei zwinności – im mniej, tym lepiej. W tym celu musisz umieć odejmować.

Menadżer 3.0 podąża via negativa

W roku 2021 w „Nature” ukazały się wnioski z serii eksperymentów, w których badacze Gabrielle S. Adams, Benjamin A. Converse, Andrew H. Hales i Leidy E. Koltz dowiedli, że ludzie częściej myślą o dodawaniu środków zaradczych (działanie addytywne) niż usuwaniu ograniczeń (działanie subtraktywne). Ma to miejsce nawet, gdy odejmowanie czegoś jest bardziej efektywne. Uczestnicy eksperymentów rozumieli wartość rozwiązań subtraktywnych, ale rzadko rozważali ich zastosowanie. Dzieje się tak, ponieważ w obliczu problemów oczekuje się, byśmy podjęli akcję, popisali się kreatywnością i dostarczyli „coś”. Mamy dołożyć to „coś” i pokazać tym swoje zdolności radzenia z trudnościami. Odjęcie już istniejących ograniczeń jest podejściem rzadszym i mniej intuicyjnym1.

Podobnie jest w zarządzaniu. Menadżerowie ograniczają strategię „nicnierobienia”, by coś naprawić. Wielu menadżerów doskonali i chce robić więcej tego, co działa. Mało menadżerów poprawia z myślą o robieniu mniej tego, co nie służy. Wolimy dodawać zamiast odejmować. Jednak tak jak w arytmetyce: obie strategie się liczą. To trochę jakbyś usypywał coraz wyższe góry, by sięgnąć gwiazd (dodawanie) oraz zasypywał doły i wykopy (odejmowanie), by tam nie wpaść, równać do poziomu i mieć solidny fundament dla swojej góry.

Odejmowanie jest prostsze, bo by to robić, nie musisz być mistrzem zarządzania – wystarczy, że będziesz unikał bycia frajerem (i omijał swoje menadżerskie doły).

To dobra wiadomość, dla tych, którzy próbują znaleźć klucz do motywacji ludzi, zgadując co muszą jeszcze zrobić, by komuś „chciało się bardziej” (czytaj też: Menadżer 3.0 motywuje ludzi pracą – jak talenty Gallupa uwalniają moc „chce mi się)

Nie wiesz, co kogoś motywuje, ale może masz wiedzę o tym, co go demotywuje? Jeśli tak – nie rób tego więcej i zarządzaj przez nie-działanie.

Oto parę przykładów arytmetyki dodawania i odejmowania dla talentów Gallupa:

AKTYWATOR

To działacz. Często jako pierwszy podejmuje inicjatywę, by ruszyć do przodu.
Praktyka jest ważniejsza niż teoria.
dodaj
(motywatory)
🔸swobodę w działaniu
🔸 samodzielność w doborze środków
odejmij
(demotywatory)
🔸dokładną kontrolę na każdym etapie zadania
🔸 wymóg, by trzymał się dokładne procedur i instrukcji

ANALITYK

Myśli i analizuje; dostrzega szczegóły i wzorce między danymi i faktami. Szuka dowodów i weryfikuje dane. 
dodaj
(motywatory)
🔸 więcej szczegółów, danych i faktów
odejmij
(demotywatory)
🔸 wymóg pracy pod presją czasu i bez możliwości dogłębnego namysłu

DOWODZENIE

Przewodzi i nadaje innym tempo. Jasno i otwarcie wyraża nawet najbardziej niepopularne opinie. Przejmuje kontrolę nad sytuacją i podejmuje decyzje.
dodaj
(motywatory)
🔸 samodzielność w decydowaniu
🔸zespół, któremu może przewodzić
odejmij
(demotywatory)
🔸ścisłą kontrolę podjętych decyzji

ORGANIZATOR

Potrafi efektywnie realizować kilka czynności na raz. Zależnie od sytuacji, rekonfiguruje i proaktywnie zmienia sposób osiągnięcia celu.
dodaj
(motywatory)
🔸pracę z wieloma zmiennymi
🔸projekty w dynamicznym środowisku pracy
odejmij
(demotywatory)
🔸zadania oparte na powtarzalnych i przewidywalnych schematach działań

Jeśli chcesz osiągnąć sukces w zarządzaniu i być managerem 3.0, zacznij podążać via negaitva. Nie musisz zaprzedawać duszy diabłu, bo poznać co kogo motywuje, wystarczy, że zaczniesz unikać grzechów wbrew naturze talentów ludzi. Jako menadżer osiągnęłam wymierne korzyści dzięki wykorzystaniu talentów Gallupa w zarządzaniu. W mojej arytmetyce działań dodawałam talenty ludzi do zadań, odejmowałam zaś wszystko to, co ograniczało potencjał ludzi i zespołu. W wyniku takiego równania otrzymałam zwinny zespół z wysokim poziomem zaangażowania. Talenty Gallupa to pozytywne podejście, bo koncentruje się naturalnych talentach i mocnych stronach ludzi. Podążanie drogą via negativa nie oznacza koncentracji na słabościach. Według Nassim Taleba autora „Antykruchości”, via negativa odrzuca to, co nienaturalne. Wybierając to podejście, stwarzasz warunki do tego, by ludzie korzystali ze swoich naturalnych talentów:

„to, co nienaturalne, musi dowieść, że jest korzystne; to, co naturalne – nie musi, zgodnie z (…) regułą statystyczną, że natura jest znacznie mniejszym frajerem niż ludzie”1.

Nassim Taleb

Antyrady są dobre. Technika inwersji

W odejmowaniu służyła mi technika inwersji. Zamiast pytać jak coś zrobić, odwracałam to i stawiałam pytanie przeciwne: czego nie robić? To antyteza idei doskonałego szefa i szczera odpowiedź na autorefleksję: co jako menadżerka mogłabym jeszcze bardziej spieprzyć?

  • Gdy jedynie zgadujesz, co robić z ludźmi, to może masz pewność, czego z nimi nie robić?
  • Jeśli chcesz podnieść efektywność zespołu, ale nie wiesz jak, to może unikaj tego, co wiesz, że szkodzi zaangażowaniu?

W technice inwersji stawiasz przeciwne pytanie do zamierzonego i szukasz dla siebie antyrad. Oto przykład:

Instrukcja techniki inwersjiPrzykład
Postaw właściwe pytanie.Jak mogę zwiększyć zaufanie w zespole?
Postaw pytanie przeciwne do zamierzonegoCo mogę zrobić, by zmniejszyć zaufanie w zespole?
Wygeneruj listę (anty)rad i odpowiedź na pytanie przeciwne.🔸ogranicz komunikację usuń z kalendarza wtorkowe spotkania zespołu,
🔸wprowadź zakaz i ograniczaj możliwości otwartego dzielenia się pomysłami
🔸ukrywaj cele zespołu i poszczególnych członków
🔸mów i rób coś innego niż mówiłeś
🔸składaj obietnice przez pokrycia
🔸działaj wbrew wartościom określonym w zespole
🔸pracuj tylko z każdym osobno
🔸lekceważ talenty i kompetencje ludzi
🔸bądź nieprzewidywalny w decyzjach
🔸ukrywaj prawdziwe intencje przed innymi
🔸wspieraj wewnętrzne konflikty i nastawiaj ludzi przeciwko sobie
🔸twórz wewnętrzne kliki i faworyzuj jednych 🔸względem drugich
🔸itd.
Sprawdź czy stosujesz się do jakiejś antyrady w praktyce.
Odejmij to.

ARYTMETYCZNY FEEDBACK

Dla pełnego obrazu, poproś o feedback
Co robię dobrze? UTRZYMAJ STAŁĄ W RÓWNANIU
Co mógłbym jeszcze zrobić lepiej?DODAJ TO
Co robię źle?ODEJMIJ TO

Zacznij zarządzać przez nie-działanie i już dziś znajdź jedną rzecz, którą jako szef przestaniesz robić. Co to będzie?

Więcej inspiracji znajdziesz w mojej książce „Manager 3.0 – sztuka zarządzania bez rządzenia„.

Przypisy:

1 G.S. Adams, B.A. Converse, A.H. Hales, L.E. Koltz, People systematically overlook subtractive changes, „Nature” nr 592/2021, s. 258–261 (2021)

2 N.N. Taleb, Antykruchość. O rzeczach, ktorym służą wstrząsy, Wydawnictwo Kurhaus Publishing 2013 [e-book] rozdz. Księga VI, Via negativa.

obrazek z wykorzystaniem stickman by @zdeneksasek na podstawie licencji canva.com

Udostępnij:

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *