Zacznij zwinność od siebie – dojrzałość talentów Gallupa
Jako lider możesz wpływać na samoorganizację swojego zespołu i zwinność. Kluczem jest zrozumienie dojrzałości talentów i wpływu, jaki mają na współpracę.
Każdy menadżer to zmienna zaburzająca w samoorganizacji
W początku mojej drogi menadżerskiej byłam złą siłą; duchem entropii, który wysysał energię odpowiedzialności z zespołu. Przyczyną była niekontrolowana potrzeba kontrolowania wszystkich i wszystkiego. Wydało mi się, że tego chce organizacja. Szef zespołu musi być gotowy na każdą odpowiedź i umieć zrobić każde zadnie. Tymczasem siła mrocznych mocy była we mnie.
Kiedy bałam się o rezultaty pracy, w rzeczywistości ignorowałam talenty ludzi. To równocześnie doskonała praktyka, by zabić w innych odpowiedzialność zarówno za zadania, jak i rozwój osobisty. W efekcie tam, gdzie jest mikrozarządzanie, odpowiedzialność zamiast w zespole, siedzi w menadżerze.
Jakiś czas później uczestniczyłam w szkoleniu z przywództwa o uwodzicielskim tytule: „leniwy menadżer”. W tkwiącym w nim przesłaniu nie chodziło o nicnierobienie (choć to też jest ważna kwestia: Menadżer 3.0 odejmuje. Zarządzaj przez nie-działanie). Wtedy tego nie rozumiałam. Kliknęło dużo później – gdy dostrzegłam i doceniłam możliwości osób z mojego zespołu. Zaczęłam odrabiać osobiste lekcje menadżerskie, a mroczne siły mikrozarządzania wyparły moce empowermentu i autonomii.
W zwinnych modelach pracy liderzy często skupiają się na zwinności zespołów, zamiast zacząć od siebie. Jak każdy, Ty też jesteś częścią środowiska samoorganizacji.
Zamiast zaczynać od zespołu, zwinność zacznij od siebie.
Według Gallupa, talenty to naturalne filtry, dzięki którym określasz sposób w jaki definiujesz współpracownikom „pole gry”, ile zasiek postawisz i jak daleko zaburzysz „reguły gry”, które w samoorganizacji określą ludzie. Wpływają na przykład na to, czy będziesz sam podejmował decyzje i jak dalece dzielił się władzą z innymi; czy będziesz promował współpracę lub przeciwnie – kulturę rywalizacji; czy będziesz doceniał bardziej pracę z grupą, czy z każdym z osobna; czy będziesz konsekwentnie osiągał cele, czy staniesz się jedynie ich wyzwalaczem; w końcu też czy będziesz dążył do pogłębiania relacji z ludźmi, czy nawiążesz jedynie bliższy stosunek emocjonalny z zadaniami. Talenty wpływają na Twój styl współpracy, zarządzania i sposób w jaki zaburzasz samoorganizację zespołu.
Jesteś zmienną zaburzającą. Aby osiągnąć zwinną samoorganizację zespołu, musisz wpierw nauczyć się być zwinnym samemu. Zamiast zarządzać innymi, zarządzać sobą (w strefie nauki i dyskomfortu). Co to oznacza? Niektórzy nazywają to zwinnością osobistą, drudzy przywództwem adaptacyjnym, a jeszcze inni dojrzałością liderską. Dla mnie to rozwój i antykruchość oparta na talentach. Chodzi o samoorganizację…siebie – by talenty i emocje nie zarządzały nami, lecz my nimi.
Talenty, które zarządzają nami
Kiedy talenty zarządzają nami? W tej historii powodem mojego mikrozarządzania był talent, który Gallup określa Odpowiedzialnością (Responsibility). Odpowiedzialność dopełnia wszelkich zaciągniętych zobowiązań, lubi zaciągać nowe, troszczy się o jakość pracy i dotrzymuje słowa. Brzmi świetnie! Gdzie jest zatem problem?
W „zepsutej” wersji Odpowiedzialności. Choć z zasady talenty są pozytywne, bywają też utrapieniem. Gallup nazywa to dojrzałością talentów. Gdy inni mówią Ci o tym lub sam zauważasz częste sytuacje, kiedy Twój talent staje się ciężarem, nie przynosząc nikomu korzyści, to prawdopodobnie wymaga on upgrade’u do lepszej wersji siebie.
W moim przypadku kiedy delegowałam zadanie wciąż odczuwałam emocjonalne przywiązanie do niego. Wciąż było „moje” – choć wykonywał je ktoś inny. Doświadczałam wewnętrznej presji, by ściślej kontrolować. Zawsze dotrzymuję obietnic, więc upewniałam się czy wszystko w zadaniach należycie dzieje się. Zamiast uwolnić odpowiedzialność w innych, mój niedojrzały talent Odpowiedzialności uwalniał jej zbyt wiele…we mnie.
Według Gallupa niedojrzałe talenty często pozostają poza naszym widokiem. To ważne, kiedy uświadomisz sobie, że – jak każdy człowiek – masz „martwe punkty”. Wtedy talenty zarządzają nami, zamiast na odwrót! W roli lidera nasze nieuświadomione cechy czy zachowania przestają być tylko naszmi „martwymi punktami”, a stają się „punktami bólu” innych oraz źródłem męki we współpracy z nami.
„Martwe punkty” menadżera są „punktami bólu” innych.
Aby osiągnąć zwinność osobistą, zabiegaj o informację zwrotną. Niech inni będą Twoim lustrem – odbiciem, które pokaże Ci, dla których talentów warto otworzyć pętle uczenia i zadbać o ich dojrzałość.
Jak wyhodować dojrzałe talenty Gallupa?
Kiedy 70% zaangażowania na poziomie zespołu zależy od lidera1, dojrzałość jego talentów staje się kluczowa. Oto jak zadbać o upgrade talentów Gallupa do ich najlepszej wersji:
Sięgaj do informacji zwrotnej
Wejdź w gildie talentów
Zrób bilans korzyści i strat
🔸Czy talent częściej mi pomaga czy przeszkadza?
🔸 Czy umiem wskazać bodziec*, który w takich sytuacjach uwalania ograniczenia/niedojrzałość tego talentu?
🔸Czy widzę inne swoje talenty, które mogą mi pomóc w rozwinięciu dojrzałości tego talentu?
*bodziec = stany emocjonalne i psychofizyczne, miejsca, konkretne osoby, szczególne zachowania lub sytuacje, które wytrącają Cię ze stanu zen i są potencjalnymi wyzwalaczami gorszej wersji Ciebie.
Zastosuj pytania odwrotne
🔸Wypisz pozytywne przejawy dojrzałej wersji danego talentu
| talent Gallupa | dojrzała wersja |
| Odpowiedzialność Responsibility | Dbam o rzetelność i jakość w wypełnianiu swoich zobowiązań wobec innych |
🔸Zadaj pytania odwrotne do wersji dojrzałej.
| talent Gallupa | pytania odwrotne do przesłanek dojrzałego talentu? |
| Odpowiedzialność Responsibility | Dlaczego dotrzymywanie zobowiązań przeszkadza mi? /dotrzymuje swoim kosztem (energii, relacji z innymi zdrowiem) Dlaczego ja lub ktoś inny nie jest zadowolony z jakości mojej pracy? |
🔸W efekcie otrzymasz listę pytań określających przesłanki niedojrzałego talentu.
| talent Gallupa | niedojrzała wersja |
| Odpowiedzialność Responsibility | Nie umiem odmawiać i biorę na siebie za dużo. |
🔸Zastanów się jakie sytuacje i czynniki wpływają na negatywne przejawy tego talentu u Ciebie?
Inne przykłady:
| talent Gallupa | dojrzała wersja | niedojrzała wersja | pytania odwrotne do przesłanek dojrzałego talentu? |
| Optymista Positivity | Wnoszę pozytywną energię i uśmiech do relacji z innymi. | Chowam się za różowymi okularami, uciekam przed trudnymi relacjami i emocjami. | Dlaczego te sytuacje ograniczają mój optymizm i pozytywną energię? Dlaczego w tych sytuacjach zespół/otoczenie reaguje negatywnie na mój optymizm? Dlaczego w tych sytuacjach nie jestem pozytywnie nastawiony? |
| Elastyczność Adaptability | Potrafię łatwo i szybko dopasować się do nieprzewidzianych zmian. | Dryfuję tam, gdzie niesie mnie życie. | Dlaczego w tych sytuacjach / okolicznościach moje szybkie reakcje i dopasowanie do zmiany nie służy mi / zespołowi / organizacji? |
| Komunikatywność Communication | Potrafię komunikować się w atrakcyjny i intrygujący innych sposób. | Ludzie mnie słyszą, ale nie słuchają. | Dlaczego w tych sytuacjach / okolicznościach komunikuję się nieskutecznie (nie przyciągam innych do siebie)? |
| Maksymalista Maximizer | Efektywnie mierzę nakład w relacji do wyniku i optymalizuję wysiłek. | Nic nie jest wystarczająco dla mnie idealne | Dlaczego w tych sytuacjach / okolicznościach moja zdolność optymalizacji przestaje być efektywna? (dla mnie / dla zespołu / dla organizacji) |
Podobnie jak w rozwoju człowieka jest różnica między dojrzewaniem a dorastaniem. Jedni stają się lepsi, a inni tylko starsi. W tym procesie dobrze byłoby, aby lider wraz z doświadczeniem nabywał też mądrości. To osobista odpowiedzialność, ponieważ biegłość w zarządzaniu sobą łączy się ściśle ze zwinną samoorganizacją.
Więcej inspiracji znajdziesz w mojej książce „Manager 3.0 – sztuka zarządzania bez rządzenia„.
R. Back, J. Harter, Managers Account for 70% of Variance in Employee Engagement, „Gallup Journal”, 21 kwietnia 2015 [dostęp: 08.08.2022].
obrazek z wykorzystaniem stickman by @zdeneksasek na podstawie licencji canva.com